BOŞALTIMDA GÖREVLİ ORGAN VE YAPILAR

Böbrekte Yolculuk…
Çok büyük bir borunun içinden geçiyordum.Bu boruya atar damar diyorlarmış, böbrek atardamarı…Böbrek nasıl bir şey merak ediyordum.Fasulyeye benziyorlar, iki tane fasulyeye…İnsanların, daha doğrusu çocukların bir çoğu fasulye sevmezmiş.Acaba bu fasulyeye benzeyen böbrekler yenir mi?Elbette bu durumda yiyemem…
Kaymaya devam ettik ve en sonunda fasulyelerdeyiz.Çok garip bir cisim yararlı ve zararlı maddeleri bizden ayırdı.Kamışa benzetmiştim bu yapıyı, dolanmış eğri büğrü kamışlara…Bu cisme nefron adı veriliyormuş.Sonra ne olduysa yararlı maddeler tekrar bize karıştı.Nefronlar emilim ile bize geri vermiş.Ne güzel!Bir arkadaş buldum.Adı Yararlı Madde’ymiş.Tanıştıktan sonra aklıma takılan soruyu ona sordum. “Bu zararlı atıklara ne olacak?” O da bana şu cevabı verdi.
-Yararlı madde onun adı atık değil ama atık da diyebilirsin.Şimdi bu maddeler üreye dönüştü….
Bunları anlatırken aklıma üre ne demek sorusu geldi “Peki üre nedir?” Sakince cevap verdi. “Üre azotlu maddelerin yanması sonucunda oluşan, erimiş halde idrarda bulunan maddedir".Şimdi devam edeyim.Bu üreler idrarı oluşturur ve üreter adı verilen bir borudan geçerek idrar kesesinde toplanır.Sonra da üretra adı verilen yapı ile dışarı atılır”
Arkadaşım bunları anlatırken bir borudan geçerek dolaşıma devam ettik.Bizi böbrekten çıkaran büyük geniş boruya böbrek toplardamarı deniyormuş.Borudan kayarak yolculuğumuza devam ettik.
 
BÖBREKLER: Bel omurlarımızın iki yanında yer alan organlarımızdır. Böbreğin şekli fasulyeye benzer. Yaklaşık uzunluğu 10 cm’dir. Böbreklerimizin görevi, vücudumuzun çeşitli faaliyetleri sonucu oluşan atık maddeleri kanımızdan süzerek uzaklaştırmaktır. Kanımızda atık maddelerin yanı sıra karbonhidratların, yağların ve proteinlerin sindirilmesi sonucunda oluşan küçük moleküller ile vitamin ve su gibi yararlı maddeler de bulunur. Öyleyse, böbreklerimizin kanımızı süzerken kanımızın içindeki yararlı maddeleri koruyup atık maddeleri uzaklaştırması gerekir. 


Peki böbrekler kanımızı süzerek nasıl temizler?
 Kanımız, böbreğimizin temel birimi olan nefronlar tarafından süzülerek temizlenir.

Önemli NOT:
*Böbrekler, vücutta yaşamsal faaliyetler sonucu oluşan su, üre, ürik asit ve madensel tuzlardan oluşan atık maddelerin kandan süzülerek idrar şeklinde vücut dışına atılmasını sağlar. Yani insanlarda boşaltım olayını gerçekleştiren organ böbreklerdir.
*Süzüntüdeki suyun büyük bir bölümü, glikoz ve diğer besin maddeleri öz bölgesindeki toplama kanalcıkları tarafından emilerek tekrar kana geçer. Bu olaya geri emilim denir. Böylece yararlı maddelerin vücut dışına atılması engellenmiş olur. Süzüntüdeki su ve besinler emildikten sonra havuzcukta kalan sıvıya idrar denir

Her bir böbrekte, yaklaşık bir milyon nefron bulunur.



Nefronlar boşaltım maddelerini kandan süzer ve idrar oluşumunu sağlar, böylece kanımızı temizler.
BÖBREKLERİMİZİN İDRARI OLUŞTURMA AŞAMALARI
 
1. Kan, böbrek atardamarları yoluyla böbreklere gelir ve nefronlarda süzülür.
2. Kan içindeki yararlı maddeler, süzülme sırasında nefronlarda emilir ve tekrar kana geçer.
3. Süzülerek temizlenen bu kan, böbrek toplardamarı ile böbreklerden çıkar.
4.Süzülmeden sonra kalan tuzun ve suyun fazlası ile üre idrarı oluşturur.
5.Oluşan idrar, üreterde ve idrar kesesinde toplanır.
6.İdrar üretra ile vücuttan dışarı atılır.





Hiç yorum yok:

Yorum Gönder